The Soul of Europe (https://www.thesoulofeurope.com) is het vervolg op ‘Mezzina’, een uitgeefproject rond een gedrukt tijdschrift dat we in 2012 hebben gepitched bij de directie van de NS voor in de internationale trein (Fyra) . Alhoewel kansrijk als een soort ‘Holland Herald, maar dan ‘Tussen de Rails’, haalde het de eindstreep niet omdat de Fyra ontspoorde.
Nu, in 2021, werken we aan ‘The Soul of’, een multimediaal, interactief verhalenvertelproject waarvoor we in 2019-2020 een doorwrocht businessplan hebben ontwikkeld maar dat uit alle porien de geest van Mezzina ademt.
Mezzina was ontworpen als een magazine/e-zine dat breekt met het crisisdenken, de moeizame debatten en het pessimisme over Europa. Voor optimisten is Europa een bron van inspiratie, het grootste culturele themapark ter wereld, oase van schoonheid en goede smaak en dus een mer à boire voor wie van reizen, mooie steden en landschappen houdt, en zich wil laven aan alles wat het leven interessant en aangenaam maakt: kunst, cultuur, architectuur, geschiedenis, en verder natuurlijk goed eten en drinken. Welkom in het bedevaartsoord van de beschaving.
Hier staat de e-zineversie van Mezzina: Klik hier op
(https://indd.adobe.com/view/fb9fe278-7d23-4384-af84-1a72105104e2)
klik hier om de dummy-pdf van Mezzina door te bladeren: april lowrs kopie
klik hier om naar de website van Mezina te gaan: www.mezzina.nl
Essay: De ziel van Europa (2012/2018)
Wat is er toch mis is met Europa? Met enige regelmaat hameren verontruste prominenten zoals Frans Timmermans (vicevoorzitter van de Europese Commissie (2016) , Broederschap – pleidooi voor verbondenheid, uitgeverij Podium 2015) en premier Mark Rutte (uitzending Buitenhof 10 januari 2016 inzake Referendum over het associatieverdrag EU met Oekraine) op het belang van Europa.
Bij de verkiezingen in 2012 hing werkgeversorganisatie VNO-NCW een groot spandoek aan de gevel van zijn kantoor met de tekst ‘Kies voor Europa en je baan’ en publiceerde de website ‘Europa en de feiten’ en de brochure Nederland leeft van Europa. Eerder publiceerden de bestuursvoorzitters van Philips, Unilever, DSM, Shell en Akzo Nobel onder de titel ‘Een pleidooi voor een sterk Nederland in een verenigd Europa’ een open brief (2 december 2011). De strekking: we verdienen onze welvaart dankzij Europa.
Maar door Europa te reduceren tot een ‘nationaal belang’ ondermijnt de elite juist het draagvlak voor Europa. Als Europa alleen maar om eigenbelang draait, dan moet je ook niet verbaasd zijn dat de mensen Europa laten vallen als een baksteen zodra het ook financiële offers vergt of overdracht van nationale soevereiniteit. Door het thema te politiseren en te problematiseren wrijf je in een vlek die almaar groter wordt. Het voedt eerder de weerzin tegen Brussel. Hameren op onze materiële belangen benadrukt dat Europa geen emotie oproept. Daar komen de mensen niet voor in beweging. Dat is geen zaak waar burgers pal voor gaan staan.
Hoe het wel zou moeten, is uitstekend verwoord door Gabriël van den Brink* in zijn lezing ‘Om de ziel van Europa’ voor de Raad van het Openbaar Bestuur op 25 september 2012. Wat er mis is met de communicatie vanuit het pro-Europakamp is dat die ‘vrijwel volledig in het teken staat van de politieke economie’. ‘Veel leiders lijken te geloven dat het mobiliseren van burgers vooral een kwestie van belangen is.’
‘Dat is een vergissing die het project tot in zijn kern bedreigt.’ ‘Het gaat er om dat burgers hoewel ze geen persoonlijke relatie met elkaar hebben en verschillende belangen najagen, op het niveau van verbeelding met elkaar verbonden zijn.’ Aldus Van den Brink. ‘We hebben Europa vanaf het begin vormgegeven als ‘ruimte’ en misschien onderschat hoezeer mensen ook behoefte hebben aan een plek om zich thuis te voelen’, aldus Herman van Rompuy bij zijn aanvaarding van de Otto von der Gablentzprijs.
Die geborgenheid ontstaat als mensen Europa gaan herkennen als iets dat van hun is, waarvan zij deel uit maken. Alleen dan zullen zij zich gaan identificeren met Europa.
Mezzina
Die verbindende verbeelding, waartoe Van den Brink oproept, ontstaat als verhalen de ronde gaan doen die in heel Europa herkend worden als typisch Europees. Dat is het idee achter ‘Mezzina’. Sla mensen niet voortdurend om de oren met visionaire, moralistische grootspraak, maar begin met het Kleine Verhaal, dat iedereen herkent. Alleen dan zal Europa weer sympathie ontmoeten bij een brede groep in de samenleving die zich er nu in onverschilligheid van heeft afgewend.
Naar analogie van Le Petite Prince van Antoine de Saint-Exupéry** zou Europa veel eerder een ontdekkingsreis moeten zijn, een vorm van hartstochtelijk verlangen waar aan iedereen iets kan bijdragen.
Mezzina gaat daarom vooral over reizen: Europa is het grootste culturele themapark ter wereld en reizen is nergens zo gemakkelijk als in de EU. Maar het gaat om meer dan fysiek reizen. Mezzina reist verhalenderwijs door de Europese cultuur en geschiedenis. Zo verruimen je je intellectuele horizon. We grijpen terug op de Europese geschiedenis maar we zijn ook een podium voor ideeën over de toekomst.
Het hartstochtelijk verlangen dat we willen oproepen is gekoppeld aan een groot optimisme en positieve energie. Mezzina Het observeert met een onbekommerde ademt de geest van gemeenschapszin die als onderstroom nog steeds in Europa aanwezig is.
De naam Mezzina is afgeleid van Siciliaanse stad Messina, waar de ministers van buitenlandse zaken van de zes landen die in 1955 de Europese Economische Gemeenschap stichtten, bij elkaar kwamen. Het is een naam die uniek is, gemakkelijk valt te onthouden, die in alle Europese talen hetzelfde wordt gelezen en uitgesproken en waarin het woord mezzi (manier, middel) en magazina (tijdschrift) in versleuteld zit. Deze gecodeerde naam voor ‘Europa’ kan een geheel eigen connotatie krijgen.
Wij zijn er van overtuigd dat het thema Europa als we het op deze manier vorm en inhoud willen geven een enorm communicatiepotentieel heeft omdat het meest interessante segment van de bevolking een grote interesse heeft in Europa, ook al is men zich daar veelal niet van bewust. Het gaat hier om de welstandige (twee, drie keer modaal) hoogopgeleiden (hbo/academisch)mensen die gemiddeld genomen meer open staan voor nieuwe indrukken en eerder kansen zien dan bedreigingen. Het zijn de mentaal vitale en mobiele burgers. Het gaat in Nederland om naar schatting een miljoen individuen en ruwweg een half miljoen huishoudens. Ze vormen het topsegment als het gaat om zakelijke dienstverlening: bankieren, reizen, financieel en assurantieadvies, relatiebemiddeling, cursussen en training, maar ook aanschaf van luxe consumentengoederen en media- en cultuurconsumptie.
Als wij onze boodschap over kunnen brengen aan deze mensen, dan vindt die zijn weg ook naar bredere lagen van de bevolking. Want onze ambitie is de publieke opinie ten aanzien van Europa blijvend en diepgaand positief te beïnvloeden. Maar moeten wij wegblijven uit allerlei beladen actuele politieke discussies. We ontdoen het thema ‘Europa’ van zijn politieke connotatie. Bekijk het praktisch: Backpackende twintigers en dertigers zwermen op goedkope tickets massaal door Europa, stropen festivals af. Zij gebruiken de Europese eenwording volop: ze zijn niet anders gewend. Hun belevenissen worden weerspiegeld in Mezzina.
Hun ouders behoren tot een groeiende groep hoog opgeleide vijftigers en zestigers met veel bereidheid, tijd en geld om nieuwe uitdagingen te zoeken op het snijvlak van ontspanning en algemene ontwikkeling. Zij laten zich intellectueel en cultureel graag inspireren door hun kinderen. In plaats van een generatiekloof is er een generatieband: ouders en kinderen delen dezelfde populaire cultuur van films, muziek, mode en dergelijke.
Europa en Europese cultuur is het eerste dat dan in beeld komt. Er valt gewoon betaalbaar veel te genieten op korte afstand. Geen continent heeft zoveel steden met zulke frequente verbindingen. Europese cultuur is het eerste reisdoel van deze generaties verbindende doelgroep die vertier combineert met algemene ontwikkeling. Het gaat om mensen met een kritische smaak die inhoudelijk gedreven worden en niet te vangen zijn met klassieke product placement. Wie er in slaagt af te stemmen op hun golflengte heeft een wereld gewonnen.
*(Prof. Dr. G.J.M. van den Brink is cultuursocioloog en doceert aan de Universiteit van Tilburg.)
**(“Si tu veux construire un bateau, ne rassemble pas tes hommes et femmes pour leur donner des ordres, pour expliquer chaque détail, pour leur dire où trouver chaque chose… Si tu veux construire un bateau, fais naître dans le cœur de tes hommes et femmes le désir de la mer.” Antoine de Saint-Exupéry – Le Petit Prince).
